Wil je zelf natuurlijke zeep maken? Goed idee! Zelf zeep maken is niet alleen leuk en duurzaam, maar ook verrassend eenvoudig, als je een goed recept te pakken hebt. In dit artikel delen we een bewezen basisrecept voor ambachtelijke zeep, inclusief een circulaire variant met sinaasappel en calendula.
Waarom zelf zeep maken?
Tegenwoordig wordt de meeste zeep machinaal geproduceerd. Snel en goedkoop, maar vaak met synthetische toevoegingen die je huid kunnen irriteren. Bij Nature Bar kiezen we voor de traditionele cold process method: een ambachtelijk proces waarbij de ingrediënten op lage temperatuur worden gemengd. Hierdoor blijven vitamines en voedende bestanddelen beter behouden, en dat voel je aan je huid.
Zelfgemaakte natuurlijke zeep is te vergelijken met zuurdesembrood van de bakker: vol aandacht en tijd gemaakt – en véél beter voor je lijf.
De magie van ambachtelijke zeep
Zelf zeep maken is elke keer een uniek proces. Slechts een paar ingrediënten, maar oneindig veel combinaties mogelijk. Door het samenspel van oliën, temperaturen en timing ontstaat een milde, voedende zeep die je helemaal zelf hebt samengesteld. En dat voelt geweldig.
Wist je dat elke Nature Bar zeep een circulair ingrediënt bevat? Zo geven we reststromen zoals sinaasappelschil of koffiedik een tweede leven. In dit recept voegen we een simpele variant van onze populaire Sinaasappel & Calendula zeep toe, zodat jij zelf ook circulaire zeep kunt maken.
Materiaal:
- Bril en handschoenen
- Gezichtsmasker
- Glazen maatbeker 2x
- Beker
- Schaal
- Pan
- Thermometer
- zeef
- Fijne rasp
- Blender
- Lepel
- Spatel
- Zeepmal, oud melkpak of een (siliconen) bakblik
Oude thee of handdoek
Ingrediënten:
Basisoliën
- 150 gram olijfolie
- 150 gram kokosolie
- 150 gram zonnebloemolie
Loog mengsel
- 149 gram water
- 65 gr loogkristallen
Aanvullend
- 15 g sinaasappelolie
- 1 el geraspte sinaasappelschil
- 5 g calendulablaadjes (gedroogd)
Stap 1 – Loogmengsels
- Ga voorzichtig om met loog, draag daarom handschoenen, een veiligheidsbril en een gezichtsmasker.
- Weeg 149 g water af in de glazen maatbeker
- Weeg 65 g loogkristallen (natriumhydroxide) af in de andere glazen maatbeker.
- Voeg nu de kristallen toe aan het water in een goed geventileerde ruimte – bijvoorbeeld onder de afzuigkap of buiten. Doe dit altijd in die volgorde en nooit andersom!
Roer de kristallen onmiddellijk goed maar voorzichtig met een lepel totdat de kristallen volledig door het water zijn opgenomen. Bij het oplossen van de kristallen komt veel warmte vrij. Zorg ervoor dat de kan op een veilige plaats kan afkoelen tot het loogmengsel 45-55 graden en/of transparant is.
Stap 2 – Basisoliën
- Weeg de oliën af in een pan.
- Verhit de pan op een laag vuur zodat de kokosolie smelt en samen een emulsie vormt. Houd de temperatuur wel in de gaten, want je wilt dat de oliën niet hoger worden dan 55 graden. Dan gaan de goede eigenschappen van de oliën verloren.
Stap 3 – aanvullende toevoegingen
- Weeg in een kopje de 15 gr sinaasappelolie, 1 tl sinaasappelschil en 5 gr calendula.
- Ik gebruik de schil van geperste sinaasappels uit een plaatselijke supermarkt. Maar je kunt natuurlijk ook de schil van een verse sinaasappel gebruiken om te raspen.
Stap 4 – laatste voorbereiding
- Maak je mal klaar op de oude thee of handdoek.
- Controleer de temperaturen, wanneer het olie- en loogmengsel ongeveer 45 C is kun je beginnen met de leukste stap!
Stap 5 – Zeep maken
Je bent nu klaar om zeep te maken.
- Giet het loogmengsel langzaam door een zeef bij het oliemengsel.
Vanaf dit moment begint het verzepingsproces. Vrijwel onmiddellijk zie je het goudkleurige, transparante oliemengsel veranderen in een troebeler en lichter mengsel. - Pak de staafmixer en pulseer de staafmixer een paar keer tot het mengsel zo dik is als vla of vla, dit kan even duren. Als het te snel gaat kun je ook een garde pakken. Dit vertraagt het verzepingsproces, waardoor je voldoende tijd hebt. Als je het spannend vindt, is de bewaker je vriend.
- Je kunt de juiste consistentie controleren door te testen op sporen. Er is sprake van sporen als het mengsel zo dik is dat het sporen achterlaat. Gebruik de garde om een paar druppels op het zeepmengsel te laten vallen. Als deze blijven zitten – al is het maar voor even – dan ben je klaar met mixen.
- Voeg nu de extra toevoegingen toe en roer opnieuw met de garde tot de sinaasappelolie, sinaasappelschillen en calendulablaadjes volledig zijn opgenomen in het zeepmengsel.
- Giet de zeep in de vorm en gebruik de spatel om de pan volledig schoon te maken.
- Tik zachtjes met de vorm op het aanrecht om de zeep gelijkmatig te verdelen. Bedek de vorm met oude theedoeken zodat deze langzaam verzeept.
- Vergeet niet je handschoenen aan te houden tijdens het schoonmaken. In verse zeep is het loogmengsel nog niet volledig opgelost. Zorg er dus voor dat het niet in contact komt met je huid!
Na 1 dag kun je de zeep uit de mal halen en snijden. Na 4 weken rijping op een droge plaats zijn de stukken zeep klaar voor gebruik.
Tip: volg een workshop!
Wil je liever onder begeleiding leren hoe je natuurlijke zeep maakt? Of zoek je een originele, duurzame groepsactiviteit? Schrijf je dan in voor onze workshop zeep maken in Amsterdam.
Zelf thuis aan de slag? Bij Youwish en/of Natural Heroes vind je veel goede ingrediënten.
